تصويرون ۽ عنوان

سنڌيانا ۾ موجود تصويرون ۽ انهن جا عنوان پڻ ڏسي سگھو ٿا

تاريخ وار ترتيب

سنڌيانا ۾ موجود مضمونن کي حوالي طور تاريخ وار رکيو ويو آهي

موضوع وار ترتيب

سنڌيانا ۾ موجود مضمونن کي موضوع وار ترتيب ۾ رکيو ويو آهي

الف بي وار ترتيب

سنڌيانا ۾ موجود مضمونن کي الف ب وار ترتيب ۾ رکيو ويو آهي

2024-12-17 عيسوي تاريخ ۾

* تنقيد (ادب)

* سرائڪي (ٻوليون)

* جوشاندو (طب)

* اوزار (اوزار)

* علي محمد رونجهو (شخصيتون)

* سنڌي فلمون پسمنظر ۽ تاريخ (ڊراما ۽ فلم)

* سنڌ ۾ عرب دور حڪومت (تاريخ)

* سنڌ ۾ ڪلهوڙا دور حڪومت (تاريخ)

* شاهه عبداللطيف ڀٽائيءَ جا پارکو شارح ۽ مترجم1 (شخصيتون)

* بلبل رئيس شمس الدين (شاعر)

انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا

سنڌي زبان جي تاريخ ۾، سنڌ بابت پهريون جامع ۽ باتصوير دستاويز ’انسائيڪلو پيڊيا سنڌيانا‘ جي صورت ۾ آگسٽ 2009ع ۾ ڇپجي پڌرو ٿيو. جنهن جا هن وقت تائين 12جلد ڇپجي پڌرا ٿي چڪا آهن، جڏهن ته جلد تيرهون پڻ تياريءَ جي آخري مرحلن ۾ آهي. هن اهم رٿا جو ابتدائي خاڪو ته 1998ع ۾ جڙيو پر ان کان اڳ سنڌي ٻوليءَ جي با اختيار اداري جي قيام بعد 1991ع کان ئي اهڙي رٿا تي سوچ ويچار جو سلسلو شروع ٿيو هو. بعد ۾ ڊاڪٽر تنوير عباسيءَ هن رٿا جوابتدائي خاڪو تيار ڪيو ۽ 1998ع ۾ سنڌي ٻولي اٿارٽيءَ جي تڏهوڪي چيئرمين ڊاڪٽر غلام علي الانا باقائدي ريسرچ سيل ٺاهي نامور استاد ۽ عالم شيخ محمد اسماعيل کي انچارج مقرر ڪري نوجوان ريسرچرن جي ٽيم ترتيب ڏني. انهيءَ سلسلي ۾ سنڌ جي هر ضلعي ۾ اديبن ۽ سهڪاري ساٿين کي به مواد ۽ تصويرن وغيره جي سهڪار لاءِ خط لکيا ويا. ايڊيٽوريل بورڊ ۾ جناب محمد ابراهيم جويو، ڊاڪٽر فهميده حسين ، ڊاڪٽر الله رکيو ٻُٽ، امداد حسيني، ڊاڪٽر شمس الدين تنيو ۽ تاج جويو شامل هئا. پهرئين جلد جو ڪم لڳ ڀڳ پورو ٿيو پر اهو ڇپائي جي مرحلي کان رهجي ويو، ڇاڪاڻ ته 2001ع ۾ ڊاڪٽر غلام علي الانا جي وڃڻ بعد هن اسڪيم تي ڪم بند ٿي..... وڌيڪ پڙهو

** ٻڍل فقير **

ٻُڍل فقير/ ٻڍڙو فقير: ٻڍڙو فقير عرف ٻڍل سائينءَ جي درگاهه شڪارپور کان پنجن ميلن ۽ سلطان ڪوٽ ريلوي اسٽيشن کان اٽڪل ڇهن ميلن جي مفاصلي تي ٻنهي شهرن جي وچ ۾ چوئي شاخ جي ساڄي ڪپ تي، انجنيري ڏهين ميل وٽ ٽه پُليءَ جي ويجهو هڪ درگاهه ڳوٺ بخشي انڙ ۾ آهي. اُتي فقير طبيعت ميان عبدالواسع رهندو ھو، جنهن جي گهر ۾ ٻڍل فقير 1865ع ۾ ڄائو. ھن ڪا خاص تعليم حاصل ڪا نه ڪئي. مال چاريائين، جھنگ جي ماحول ۾ پليو ۽ اتي ئي ولين جو واس ماڻي جوان ٿيو. فقيريءَ ڏانھن لاڙو ھئس. صوفي درويشن جو ڪلام سڪ ۽ سوز سان ڳائيندو ھو. سچل سائينءَ سان خاص عشق ھوندو ھئس. ننڍي ھوندي کان ئي مستانو ھوندو ھو، ان ڪري ڳوٺ جا ماڻھو کيس ”ڏاوڻ“ فقير ۽ ”کاٻڙ“ به چوندا ھئا. پاڻ ڪافي ڪلام چيو اٿس، جيڪو تصوف ۽ عشقيه رنگ ۾ رچيل آھي، سندس ڪلام سنڌي کان علاوه سرائڪي زبان ۾ به آھي. ھن پنھنجي ڪلام ۾ سنڌ جي لوڪ ڪھاڻين کي خاص موضوع بڻايو آھي. فقير صاحب جو مسلڪ ۽ طريقو قادري ھو. سندس مسلڪ جو اظھار ھن ڪلام مان ٿئي ٿو ته:

نا مين سني، نا مين شيعا، نا مين مسلمان،

عشق اسان ڏا ڪعبا قبله، عشق دا عالي مقام!

ٻڍل فقير مستانائي....وڌيڪ پڙهو