تيرٿ گوبندرام سڀاڻي
تيرٿ گوبندرام سڀاڻي :سنڌي ٻولي ۽ ادب جي مشھور ليکڪ ۽ صحافيءَ تيرٿ سڀاڻيءَ جو جنم 19 فيبروري 1906ع تي لاڙڪاڻي، سنڌ ۾ ٿيو. سندس ننڍپڻ ۽ جوانيءَ جو گھڻو عرصو سنڌ ۾ گذريو. هن پنھنجي تعليم سنڌ ۾ حاصل ڪئي. 1934ع ۾ روزاني اخبار ’هندو‘ جي اسسٽنٽ ايڊيٽر طور عملي زندگيءَ جي شروعات ڪئي ۽ 1947ع تائين اِن عھدي تي فائز رهيو. ورهاڱي کانپوءِ هندستان لڏي ويو. هن اتي 1972ع ۾ ’هندستان ‘نالي سان روزاني سنڌي اخبار جاري ڪئي ’هندواسي ‘نالي هفتيوار سنڌي مئگزين جي ايڊيٽوريل بورڊ ۾ شموليت اختيار ڪئي ۽ آگسٽ 1990ع ۾ وفات تائين ان بورڊ جو ميمبر ٿي رهيو. انقلابي هئڻ ڪري ٽن سالن کان وڌيڪ عرصي تائين جيل ۾ رهيو. مٿس مھاتما گانڌيءَ جي سياسي نظريي جو گهرو اثر هو. ورهاڱي کانپوءِ هن لڏپلاڻ ڪندڙ سنڌي هندو پناهگيرن جي خيمن جي حفاظت ۽ سار سنڀال جون ذميواريون سنڀاليون. هندستان ۾ سنڌين جي آبادڪاريءَ جي سلسلي ۾ حڪومتي سطح تي ڪم ڪيو. ان کانسواءِ ’گانڌي ڌام‘ ۾ قائم ميونسپل ڪارپوريشن جو صدر ۽ ميتري مڊل ايجوڪيشن سوسائٽيءَ جو سيڪريٽري پڻ رهيو. تحريڪ آزاديءَ دوران هن سياسي بيداريءَ لاءِ ڪيترائي مضمون لکيا. ادبي ۽ سياسي حوالي سان مختلف موضوعن تي سندس 22 ڪتاب پڻ شايع ٿيا، جن ۾: ’اندر جنين اُڃ‘، ’جيون ڌارا‘، ’جيون جهروڪا‘، ’اچل پريم‘ (ناول)، ’دل ڪر درخت جي دستور‘ (ناول)، ’سچ جي پيروي‘ (مضمون)، ’صحيح زندگي‘، ’ايشور منش جي جنم ۾‘، ’ايشور آهي‘، ’ايشور درسن‘، ’سائين جنين ساڻ‘، دُک دُک‘، ’آتم اُنتي‘، ’سک ساگر‘، ’جيون جوت‘، ’تنھنجي سرڻ، تھنجي اڇيا‘، ’ايشور ڪرپا‘، ’ديش ڀڳت‘، ’انوکي پريت‘، ’سونھري پشپا‘، ’امرت وچن-سري رام ڪرشن‘، ’امرت وچن- سوامي وويڪانند‘، ’گيتا‘، ’بدلو‘ (ترجمو)، ’جيون ڪلا‘ ۽ ’برهم وديا‘ (مضمون) شامل آهن. 1990ع ڌاري هندستان ۾ وفات ڪئي.
1906.02.19 عيسوي
سنڌي ٻولي ۽ ادب جي هن ليکڪ ۽ مڃيل صحافيءَ جو جنم 19 فيبروري 1906ع تي لاڙڪاڻي، سنڌ ۾ ٿيو.