جتوئي علي نواز حاجن
جتوئي، علي نواز حاجن: تعلقي موري جي نامور استاد ۽ شاعر علي نواز حاجن خان جتوئيءَ 11 جولاءِ 1914ع تي پراڻا جتوئيءَ ۾ جنم ورتو. پرائمري تعليم اباڻي ڳوٺ مان حاصل ڪيائين. انگريزي تعليم ٽي درجا اي- وي اسڪول، ڏيپارجا مان پڙهيو، چوٿون ۽ پنجون درجو لوڪل بورڊ مڊل اسڪول نوابشاهه ۽ ڇهون ستون نوشهري فيروز مان پڙهيو. 1936ع ۾ خانبهادر حاجي امام بخش جتوئيءَ جي خرچ تي مئٽرڪ ممبئي يونيورسٽيءَ مان پاس ڪيائين. 1943ع تي انگريزيءَ جو استاد مقرر ٿيو. 45-1944ع ڌاري ممبئي يونيورسٽيءَ مان بي. ٽيءَ جو امتحان پاس ڪيائين. پاڪستان ٺهڻ کان هڪ مهينو بعد 1947ع ۾ حج ڪيائين. 1948ع ۾ ٽريننگ ڪاليج فار مين حيدرآباد مان ٽريننگ ڪري 1949ع ۾ ڊي. جي سنڌ ڪاليج ڪراچيءَ مان بي. اي ڪيائين. 1950ع ۾ سنڌ يونيورسٽيءَ مان سنڌيءَ ۾ ايم. اي ڪيائين. ان وقت تائين هيءُ سنڌي جو پهريون ايم. اي پاس هو. 53-1952ع ۾ هالا هاءِ اسڪول جو هيڊ ماستر ٿيو. پهرين مارچ 1953ع تي سنڌ يونيورسٽيءَ ۾ اسسٽنٽ پروفيسر جي حيثيت ۾ سنڌي شعبو جوائن ڪيائين، کيس سنڌي شعبي جي پهرئين هيڊ آف ڊپارٽمينٽ هئڻ جو اعزاز حاصل آهي. 63-1962ع ۾ هڪ سال لاءِ لنڊن يونيورسٽيءَ ۾ لسانيات جي موضوع تي پي. ايڇ. ڊي ڪرڻ ويو، پر ماءُ جي طبيعت جي ناسازيءَ سبب واپس اچي سنڌي شعبي ۾ پڙهائڻ شروع ڪيائين. 1976ع ۾ پروفيسر جي حيثيت ۾ رٽائر ڪيائين. پروفيسر حاجن جتوئي شاعريءَ تي به طبع آزمائي ڪئي جيڪا مختلف رسالن ۾ شايع ٿيل آهي. رٽائرمينٽ بعد هو هوميوپيٿڪ ڊاڪٽر جي حيثيت ۾ رجسٽر ٿيل هو، سنڌي ٻولي ۽ ادب جا وڏا نالا، ڊاڪٽر غلام علي الانا، ڊاڪٽر عبدالجبار جوڻيجو، ڊاڪٽر غلام حسين پٺاڻ، محرم خان پٺاڻ سندس خاص شاگردن مان آهن. هن سنڌي ٻوليءَ ۽ لسانيات ۽ لطيفيات تي ڪتاب لکيا آهن، جن مان: (1) لطيفي لهرون، (2) ’علم اللسان سنڌي زبان‘، (3) ويرون ۽ وهڪرا (1993ع)، (4) ميڪده مصطفائي.
علي نواز ’حاجن‘ جتوئي، ساهتي پرڳڻيءَ جو واحد محقق ۽ اديب آهي، جنهن غربت جي باوجود علم پرائڻ، سکڻ ۽ سيکارڻ ۾ سڄي ڄمار صرف ڪئي ۽ وڏو نالو ڪڍيو، کيس اولاد ۾ پنج پٽ ۽ ٽي نياڻيون آهن، جيڪي سٺن عهدن تي فائز آهن. هن 29 سيپٽمبر 1996ع تي وفات ڪئي .
1914.07.11 عيسوي
علي نواز حاجن خان جتوئيءَ 11 جولاءِ 1914ع تي پراڻا جتوئيءَ ۾ جنم ورتو .
1996.09.29 عيسوي
علي نواز ’ حاجن ‘ جتوئي 29 سيپٽمبر 1996ع تي وفات ڪئي .