راند
راند
راند: راند روند ٻارن جي زندگيءَ جو هڪ اهم جُز آهي، جنهن ذريعي سندن جسماني ۽ ذهني صحتمند نشونما ٿئي ٿي. راند بابت مختلف رايا آهن. وائگوٽسڪي، خيالي راند کي ٻارن جي مجموعي نشوونما جي ڪنجي سمجھي ٿو. راند ٻارن جي هڪٻئي سان رشتن ۾ ويجھڙائپ ۽ نشونما پيدا ڪري ٿي. راند ۾ ٻار پنهنجي سراسري عمر کان وڌيڪ ۽ روزاني هلت چلت کان مختلف ڪردار ادا ڪري ٿو. راند ۾ ائين لڳندو آهي، ڄڻ هو پاڻ کان ٻه هٿ وڏو ٿي وڃي ٿو. ائين راند جي مختلف رخن تي نظر وجھبي ته اهي سراسر ٻار جي ذهني اوسر جا سڀ کان ڪارائتا قدم هوندا آهن. سنڌ ۾ ڪيتريون ئي اهڙيون رانديون آهن، جيڪي صديون پراڻيون آهن، جن مان ڪي خاص ٻارن جون ته ڪي وڏن جون رانديون آهن، جن ۾ مشهور ۽ روايتي رانديون آهن: چنهر چُسي، ونجھوٽي، ڪوڏي ڪوڏي، ملهه، ٻيلهاڙو وغيره.
سنڌو ماٿر جي ڪن ماڳن جي کوٽاين مان موجوده ڇڪي جي شڪل جا ڇڪا مليا آهن، جيڪي ان سان ٿيندڙ راندين جي قدامت جا اهڃاڻ آهن.
لفظ راندھيٺين داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
راند - مان نڪتل ٻيون شاخون-
باسڪٽ بالباڪسنگ
بال
بد
ٻٽڻ
ٻٽيهي (راند)
ٻلهاڙو
ٻيلهاڙو
ٻلهڻ (ملهه)
اڙي
اُس ۽ ڇانو
اڪي ٻڌي راند
اَک ٻوٽ
اکر ۽ ڀوري راند
اٽي
اٽي ڏڪر
بغلو
انب شيدي
ارچڪ مرچڪ
بليئرڊ
آکاڙو
آڳ گاڏي ٽنڊي جي
آڱرين جو اٺ هلائڻ
آتشبازي
ٻاريءَ جھل راند
ٻليءَ پيرڙو
آپڻان گليلا راند
اِلهو ٻلهو راند
انڊڪ منڊڪ
تڪل
ٺڪري پڄائڻ
ترڙي
ٽاپن راند
ٽاپو راند
ٽٻي
ڀَونر ڪَلي
ٽه ٽڻ راند
ٽيبل ٽينس
ٽينس
ٿلهه بٿلهي
تاس
ٻه ساري راند
پٽ تي ڊگھا ٽپا ڏيڻ
جوڊو ڪراٽي
چيچ مڱڻ ڪنهن کي ڏيان
چِيڪلو
چيڪلي
چيلو2
ڇرڪ ڀرائڻ
ڇَڪو
ڇنڊن هڻڻ جي راند
ڇهالي ڪوڏين سان راند
ڏاڪ چُمي راند
ڏاڪ چُوپَ
ڏاندن جي گوءِ
ڏائي
ڏينڀن کي هوائي جهاز بنائڻ
ڊوڙ پڄائڻ
ڊوڙي رومال کڻڻ
ڍارو راند
ڍٻ گھوڙي
ذهني رانديون
راند
راند روند ۾ تعليم
رانديڪا
راڻي جي ريل ۾ ڪو گدرو ڪچو ڪو پڪو
ريل گاڏي ٿيڻ
رينگ راند
پنج کاءُ
ستوليا
سٽ ڪُٽ راند
سچ ڌڪ
سِرڻ ۽ باز راند
سيڙهه کينهوڙي راند
بال کان بچائڻ
شطرنج
شوٽنگ بال والي بال
شينهن ٻڪري
پڃريون کڻڻ
پچ 2
پکين راند
پولو
ٽلي راند
پاٽ يا تراکڙي ٿانو مان سِڪو ڪڍڻ
راند - ڀاڱي جون ٻِيون داخلائون
انب شيديبال کان بچائڻ
ڍارو راند
پٽ تي ڊگھا ٽپا ڏيڻ
ٿلهه بٿلهي
بغلو
ڇنڊن هڻڻ جي راند
بال
ٻه ساري راند
ٻٽيهي (راند)