سهيل سانگي
سهيل سانگي: نامور صحافي، سياسي ۽ سماجي ڪارڪن، سهيل سانگي، جنجهي ڳوٺ، تعلقي ڇاڇري ۾، 20 آڪٽوبر 1950ع تي ڄائو. ثانويءَ تائين تعليم ڳوٺ ۾ ورتائين، مئٽرڪ هاءِ اسڪول ڇاڇري مان، انٽر مسلم ڪاليج حيدرآباد مان ۽ ايم. اي (انگريزي) سنڌ يونيورسٽيءَ مان پاس ڪيائين. سهيل سانگي ننڍپڻ کان سياسي سماجي سرگرمين ۾ اڳڀرو رهيو آهي. 70 واري ڏهاڪي جي آغاز ۾ هن ٿر ۾ ڏڪار ستايلن جي سهائتا لاءِ دوستن سان گڏجي آواز اُٿاريو. اڳتي هلي ٿر جي مسئلن بابت ’اچو سورن واريون‘ عنوان سان هڪ ڪتاب لکي ڇپايائين. سهيل سانگي شروع ۾ ايم. ايس. جنجهيءَ جي قلمي نالي سان ڪيترا ڪالم ۽ مضمون لکيا. ڪجهه وقت مشهور سماجي خدمتگار مسڪين جهان خان کوسي سان گڏجي سماجي ڪم به ڪيائين. شاگرديءَ جي زماني ۾ کاٻي ڌر جي نظرين کان متاثر ٿيو ۽ سنڌ نيشنل اسٽوڊنٽس فيڊريشن جو ڪارڪن به رهيو. سهيل سانگيءَ، صحافت جو آغاز 1970ع ڌاري ڪيو، پهرين ’سنڌ نيوز‘ اخبار سان وابسته رهيو، ڪجهه عرصو ’عبرت‘، ’سفير‘ ۽ انگريزي اخبار ‘Sindh Observer’ ۾ به ڪم ڪيائين. مختلف سياسي، سماجي، ملڪي ۽ اقتصادي مسئلن تي وڏي تعداد ۾ ڪالم لکي چڪو آهي. جنرل ضياء الحق جي مارشل لا واري عرصي دوران کاٻي ڌُر جي اڳواڻن: ڪامريڊ جمال نقوي، بدر ابڙي ۽ ڪامريڊ امرلال سان گڏ گرفتار ٿيو ۽ پنج سال جيل ڪاٽيائين. مٿن فوجي عدالت ۾ ڪيس هليو. 1980ع واري ڏهاڪي ۾ ’ايمنسٽي انٽرنيشنل‘، جن سياسي ڪارڪنن کي ’ضمير جو قيدي‘ قرار ڏنو، تن ۾ سهيل به هو. کين سوئيڊن حڪومت پاران پناهه جي آڇ به ٿي هئي. صحافتي ڪيريئر ۾ سهيل سانگي، روزاني ’ڊان‘ جو سب ايڊيٽر، روزاني ڪاوش جو ريزيڊنٽ ايڊيٽر ۽ اسلام آباد جو بيورو چيف، عوامي آواز جي باني ٽيم جو حصو، بي. بي. سي ريڊيو ۽ بي. بي. سي اردو آن لائين جو فري لانس رپورٽر به رهي چڪو آهي. هي پهرين سنڌي نيوز مئگزين هفتيوار ’آرسي‘ جو ايڊيٽر ۽ پبلشر به رهيو. حيدرآباد پريس ڪلب جو صدر ۽ جنرل سيڪريٽري به رهي چڪو آهي ۽ پاڪستان فيڊرل يونين آف جرنلسٽ جو ميمبر آهي. سهيل سانگي HRCP سميت مختلف سماجي تنظيمن جو ميمبر ۽ ٽرينر پڻ رهيو آهي. ڪيترين غير ملڪي ڪانفرنسن، وزيراعظم جي پرڏيهي دورن جي ميڊيا ٽيمن ۾ به شامل رهيو آهي. IUCN ۽ يونيسيف جو پراجيڪٽ ڪنسلٽنٽ پڻ رهيو آهي. سهيل سانگيءَ مارڪسزم بابت ڪجهه ڪتاب ترجمو ڪيا آهن ۽ آڪسفورڊ يونيورسٽي پريس جا ڪجهه ڪتاب به سنڌيءَ ۾ ترجمو ڪيا آهن. انگريزي رسالن ’هيرالڊ‘، ’نيوز لائين‘ ۽ روزاني سنڌي ۽ انگريزي اخبارن ۾ لکندو رهندو آهي. هن ڪيترين سياسي ۽ سماجي شخصيتن جا انٽرويو به ڪيا آهن، حالات حاضره جي مختلف پروگرامن ۾ تجزيه نگار طور مختلف چئنلن تي شرڪت ڪندو رهندو آهي. 2002ع کان سنڌ يونيورسٽيءَ جي ماس ڪميونيڪيشن شعبي ۾ وزيـٽنگ ٽيچـر طور پڙهائي رهيو آهي. سندس فـرزند ريـاض سهيـل بي بي سي ڪراچيءَ جو نمائندو آهي. هن وقت ’ڊان‘ جو حيدرآباد ۾ بيورو چيف آهي.
1950.10.20 عيسوي
نامور صحافي، سياسي ۽ سماجي ڪارڪن، سهيل سانگي، جنجهي ڳوٺ، تعلقي ڇاڇري ۾، 20 آڪٽوبر 1950ع تي ڄائو.