شبانه اعظمي

شبانه اعظمي: ڀارت جي مقبول ۽ مشهور اداڪاره شبانه اعظمي، 18 سيپٽمبر 1950ع تي حيدرآباد (هندستان) ۾ مشهور شاعر ڪيفي اعظمي ۽ اسٽيج اداڪاره شوڪت اعظميءَ جي گهر جنم ورتو. هن پنهنجي ابتدائي تعليم ڪوئين ميري اسڪول ممبئي ۽ گرئجوئيشن جي ڊگري سائيڪالاجيءَ (Psychology) ۾ سينٽ زيويئر ڪاليج ممبئيءَ مان حاصل ڪرڻ بعد پونا جي هڪ اداري ’فلم اينڊ ٽيليويزن انسٽيٽيوٽ آف انڊيا’ (F.T.I.I) مان اداڪاريءَ جي سکيا ورتي. شبانه اعظمي مسلمان ڪٽنب ۾ جنم ورتو، پر سندس سکيا سيڪيولر ماحول ۾ ٿي. زندگيءَ جي تجربي ۽ اڀياس منجهس ڌيرج ۽ وسيع نظري پيدا ڪئي. 1973ع ۾ هن ‘فاصله’ نالي فلم سائين ڪئي، پر اها فلم رليز نه ٿي سگهي. 1974ع ۾ ٻيهر فلمي دنيا ۾ پير پاتو ۽ منفرد اداڪاريءَ سان چند سالن اندر جڳ مشهور ٿي وئي. سندس پهرين فلم ‘انُڪر’ 1974ع ۾ رليز ٿي. هن فلمن سان گڏ تقريباً 24 ٽي. وي سيريل ۽ ڪيترن ئي اسٽيج ڊرامن ۾ بهترين اداڪاري ڪئي. شوبز جي رنگارنگ دنيا کان پاسيرو ٿيندي عملي زندگيءَ ۾ هوءَ هڪ سرگرم سماجي ڪارڪن طور ڪم ڪندي نظر اچي ٿي. اسٽيج تي فن جي مظاهري مان حاصل ٿيندڙ آمدني غريبن ۽ زلزلي متاثرن جي بحاليءَ لاءِ خرچ ڪندي رهي آهي. ناجائز قبضن جي خاتمي جي نالي ۾ جڏهن بمبئيءَ جي ڪچين آبادين کي ڊاٺو ويو ته هن بي گهر ماڻهن جي حق ۾ آواز اٿاريو ۽ احتجاجي بک هڙتالون ڪيون، فرقيوار وڳوڙ ٿيا ته امن مارچ جي اڳواڻي ڪندي نظر آئي. هن ممبئيءَ جي فلمي دنيا کان هالي ووڊ تائين پنهنجي فن جا جوهر ڏيکاريا ۽ بهترين اداڪاره طور ڪيئي اوارڊ حاصل ڪيا. سندس حاصل ڪيل اوارڊن ۾ فلم انڪر ۾ بهترين اداڪاريءَ تي نيشنل فلم اوارڊ (1975ع)، ‘ارٿ’ فلم ۾ بحيثيت بهرين اداڪاره نيشنل فلم اوارڊ (1983ع) ۽ 1984ع، 1985ع ۽ 1999ع ۾ پڻ بهترين اداڪاره طور نيشنل فلم اوارڊ ماڻيائين. ان کان علاوه ‘سوامي’، ‘ارٿ’ ۽ ‘ڀاونا’ فلم لاءِ فلم فيئر بيسٽ ايڪٽريس اوارڊ ۽ 2006ع ۾ فلم فيئر لائيف ٽائيم اچيومينٽ اوارڊ سميت بيشمار ڏيهي توڙي پرڏيهي اوارڊ حاصل ڪري چڪي آهي. 1988ع ڌاري کيس فلمي ۽ سماجي خدمتن جي اعتراف طور هندستاني حڪومت طرفان پدم شري اوارڊ، 1994ع ۾ راجيو گانڌي اوارڊ، 2006ع ۾ گانڌي انٽرنيشنل پيس اوارڊ ۽ 2012ع ۾ پدم ڀوشن اوارڊ سان نوازيو ويو. ان کان علاوه ٻين اعزازن ۾: 2002ع ۾ مشيگن يونيورسٽيءَ طرفان مارٽن لوٿر ڪنگ پروفيسر شپ اوارڊ، 2003ع ۾ يادو پور يونيورسٽيءَ طرفان اعزازي ڊاڪٽريٽ جي ڊگري، 2008ع ۾ جامع مليه يونيورسٽي دهليءَ طرفان اعزازي ڊاڪٽريٽ جي ڊگري، 2013ع ۾ متحده امارات (UK) ۾ شاگردن جي تنظيم نيشنل انڊين اسٽوڊنٽس يونين طرفان اعزازي فيلوشپ، سائمن فريسر يونيورسٽيءَ طرفان اعزازي ڊاڪٽريٽ جي ڊگري (2013ع) ۽ ٽيري يونيورسٽيءَ طرفان اعزازي ڊاڪٽريٽ جي ڊگري شامل آهن. هوءَ مذهبي رواداريءَ کي هٿي ڏيارڻ لاءِ آمريڪي يونيورسٽيءَ ۾ ليڪچر پڻ ڏيندي آهي. شبانه اعظميءَ جي شادي ڀارت جي نامياري فلمي ڪهاڻيڪار ۽ شاعر، جاويد اختر سان 1984ع ۾ ٿي. هوءَ ممبئيءَ ۾ رهي ٿي. تازو سنڌ جو دورو ڪندي ڀٽ شاهه ۽ مڪلي گهمڻ آئي هئي.

داخلا ۾ استعمال ٿيل تاريخون

1950.09.18  عيسوي

ڀارت جي مقبول ۽ مشهور اداڪاره شبانه اعظمي، 18 سيپٽمبر 1950ع تي حيدرآباد (هندستان) ۾ مشهور شاعر ڪيفي اعظمي ۽ اسٽيج اداڪاره شوڪت اعظميءَ جي گهر جنم ورتو.

شخصيتون - ڀاڱي جون ٻِيون داخلائون