غلام فريد صابري
صابري، غلام فريد: پاڪستان جو ناميارو قوال غلام فريد صابري 1924ع ڌاري اوڀر پنجاب (ڀارت) ۾ پيدا ٿيو. سندس والد موسيقار هو، جنهن کان ڇهن سالن جي عمر ۾ موسيقيءَ جي شروعاتي تعليم حاصل ڪيائين. کيس ننڍپڻ کان ئي قوالي ڳائڻ جو شوق هو. 1946ع ۾ مبارڪ شاهه جي عرس جي موقعي تي ڪليانا (انڊيا) ۾ هن پهريون ڀيرو هزارين ماڻهن آڏو قوالي ڳائي تمام گهڻي مڃتا ماڻي. سندس قوالي ڳائڻ جو انداز به منفرد ۽ نرالو هو، جنهن سبب کيس ٻين قوالي ڳائيندڙن ۾ نمايان حيثيت ملي. پاڪستان ٺهڻ بعد هزارين خاندانن جيان هي به پنهنجي خاندان سان گڏ لڏي اچي ڪراچيءَ ۾ رهائش پذير ٿيو. هن 1956ع ۾ پنهنجي ڀاءُ مقبول صابري سان گڏجي باقاعده قواليون ڳائڻ شروع ڪيو. 1958ع ۾ سندس پهريون قواليءَ جو البم رليز ٿيو. ڀارتي ۽ پاڪستاني فلمن ۾ به هن جي ڳايل قوالين گهڻي مقبوليت ماڻي، جن ۾ ‘ميرا ڪوئي نهين هي تيري سوا’، ‘ڀر دو جهولي ميري يا محمد’، ‘تاجدار حرم هو، نگاههِ ڪرم’، ‘من ڪُنت مولا’ شامل آهن. ڳائڻ جي انداز کيس ڏيهه توڙي پرڏيهه ۾ سڃاڻپ ڏياري. 1976ع ۾ هو آمريڪا ويو ۽ اُتي هزارين ماڻهن آڏو پنهنجي فن جو مظاهرو ڪيائين. ان کانسواءِ نيپال، ڪئنيڊا، دبئي، نيويارڪ وغيره ۾ به قوالي ڳائي مڃتا حاصل ڪيائين. هن اردوءَ کان سواءِ سرائيڪي، سنڌي ۽ پنجابي ٻولين ۾ به قوالي ڳائي مڃتا ماڻي هئي. کيس ڇهن نياڻين ۽ پنجن پٽن جو اولاد آهي، جن مان امجد علي صابري پڻ ملڪ جو ناميارو قوال هو. هن 5 اپريل 1994ع تي دل جي دؤري پوڻ سبب وفات ڪئي. ڪراچيءَ ۾ پاپوش نگر جي قبرستان ۾ مدفون آهي.
1994.04.05 عيسوي
پاڪستان جو ناميارو قوال غلام فريد صابري 1924ع ڌاري اوڀر پنجاب (ڀارت) ۾ پيدا ٿيو. هن 5 اپريل 1994ع تي دل جي دؤري پوڻ سبب وفات ڪئي. ڪراچيءَ ۾ پاپوش نگر جي قبرستان ۾ مدفون آهي.