ٽپٽائي ، مولوي عبدالله: مولوي عبدالله ٽپٽائي پنهور ، مخدوم حاجي عبدالڪريم متعلوي ، مهاجر مڪيءَ جو شاگرد هو . فقہ جي جزئيات ۽ مسئلن ۾ محققاڻي راءِ جو مالڪ هو . هن گھڻن سالن تائين پنهنجي ڳوٺ ” ٽپٽ “ ۾ تدريس جو شغل جاري رکيو ۽ ڪيترن طالب علمن وٽانئس فائدو پرايو .
پنهنجي همعصر عالمن مان جيئن ، ته مولانا عبدالحئي لکنوي ( 1304ھه/ 1886ع ) ۽ حڪيم خليفي غلام محي الدين سيوستانيءَ سان بعض مسئلن تي تحريري مناظرا رهيس ۽ تحقيق ۾ سندس پهلو هميشه غالب رهندو هو . هو فقهي تحقيق ۾ ڪيترن اڳوڻن فقيهن سان اختلاف رکندي پنهنجي راءِ کي دليلن سان ثابت ڪندو هو .
مولوي عبدالله صاحب جو زڪوات جي نصاب تي هڪ مستقل نصاب آهي ، جنهن ۾ مولانا عبدالحق لکنويءَ تي رد ڏنو اٿس ، مولانا عبدالحئي جي تحقيق آهي ته ان وقت جي چالو انگريزي رپين جي حساب سان 40 رپين تي زڪوات لاڳو ٿئي ٿي ، پر مولوي صاحب پوري تحقيق سان درهم ۽ دينار جي جَوَن ۽ ماسن سان تور ڪري ثابت ڪيو آهي ، ته زڪواة جي نصاب لاءِ چالو انگريزي رپيا 53 هجڻ گھرجن . هن بزرگ جو هڪ ٻيو رسالو به آهي ، جنهن ۾ مئل ماڻهن جي نمازن ۽ روزن نه رکڻ لاءِ قرآن شريف بخشائڻ جي عدم جواز جي فتويٰ ڏني اٿس .
هن بزرگ کي ڪتابن گڏ ڪرڻ جو ڏاڍو شوق هو . جنهن ڪري هڪ وڏو ڪتب خانو هو ، جنهن ۾ ڪيترائي ڪتاب جمع ڪيا هئائين ، جن مان طالب علم ۽ عالم فائدو وٺندا هئا .
تصوف ۾ نقشبندي طريقي موجب خواجه حاجي عبدالرحمان مجددي سرهندي ( 1315ھه/ 1897ع ) جو بيعت ورتل هو . آخر ڄمار ۾ اکين کان نابين ٿي رهيو ۽ انهيءَ حالت ۾ اٽڪل 1325ھه ( 1907ع ) ڌاري وفات ڪيائين .
1907.00.00 عيسوي
مولوي عبدالله ٽپٽائي پنهور 1325ھه (1907ع) ڌاري وفات ڪيائين