پاڪستان انٽرنيشنل ايئرلائينز
پاڪستان انٽرنيشنل ايئرلائينز:
هن کي عام طور تي پي.آءِ.اي (P.I.A) چيو وڃي ٿو. هي پاڪستان جي قومي ايئر لائين آهي. پي. آءِ. اي ايشيا ۾ ايڪٽيهون وڏو هوائي سفري ادارو آهي ، جنهن جي پاڪستان جي 23 هوائي اڏن کان سواءِ ايشيا ، يورپ ۽ اتر آمريڪا جي 36 ملڪن لاءِ سروس موجود آهي . پاڪستان ۾ ڪراچي ، لاهور ۽ اسلام آباد- راولپنڊي ۾ وڏا ايئر بيس آهن . 1946ع ۾ قائداعظم محمد علي جناح ملڪ ۾ هوائي سروس جي نيٽ ورڪ جي ضرورت بابت سوچيو ۽ ان وقت جي نامياري تاجر مرزا احمد اصفهانيءَ جي مدد ورتي . جيتوڻيڪ ڪلڪتي ۾ اڳ ۾ ئي ” اورينٽ ايئر ويز “ هلندڙ هئي ، جيڪا 23 آڪٽوبر 1946ع تي قائم ٿي . هن سروس پاڪستان جي قيام جي ڏينهن ۾ امدادي سروس مهيا ڪئي ۽ ترت ئي پوءِ ڪراچيءَ تي سروس شروع ڪئي . 7 جون 1954ع تي هتان کان ڍاڪا ڏانهن هوائي سفر جي سروس شروع ڪئي وئي ۽ پاڪستان ۾ قومي سطح تي ٻه ٻيا فضائي رستا تيار ڪيا ويا ، جيڪي ڪراچيءَ کان لاهور- پشاور ۽ ڪراچيءَ کان ڪوئيٽا تائين مقرر هئا . 11 مارچ 1955ع تي اورينٽ سروس ۽ پاڪستان سرڪار طرفان نئين تشڪيل ڏنل هوائي سروس سان ضم ڪيو ويو ۽ ائين گڏيل صلاح سان مٿس نالو ” پاڪستان انٽرنيشنل ايئرلائينز ڪارپوريشن “ رکيو ويو . ساڳئي سال پهرين بين الاقوامي هوائي سروس ( ڪراچي کان لنڊن ) به شروع ٿي . 1959ع ۾ ملڪ نور خان کي پي . آءِ . اي جو مئنيجنگ ڊئريڪٽر مقرر ڪيو ويو . آهستي آهستي بين الاقوامي سطح جي پروازن ۾ اضافو ٿيندو ويو . 1965 ۽ 1971ع وارين جنگين دوران پاڪستان ايئرلائينز پاڪستاني فوج جي وڏي مدد ڪئي هئي . پهرين اپريل 1972ع تي پي . آءِ . اي لنڊن- نيويارڪ سروس جو آغاز ڪيو ويو . پهرينءَ نومبر 1972ع تي تاريخ ۾ پهريون دفعو ڪوئيٽا ، پشاور ، راولپنڊي ۽ فيصل آباد کي هوائي رستي سان ڳنڍيو ويو . 20 جنوري 1973ع تي چين لاءِ سروس شروع ٿي . 30 جنوري 1974ع تي ڪراچيءَ ۽ اسلام آباد وچ ۾ ڊي . سي- 10 جهازن جون اڏامون شروع ٿيون . سيپٽمبر 1974ع ۾ پاڪستان ۽ ڀارت جي وچ ۾ هوائي سروس جي سهوليت جو معاهدو ٿيو . 20 نومبر 1978ع تي پي . آءِ . اي وڌيڪ 29 جهاز خريد ڪرڻ جو اعلان ڪيو ته جيئن خليج فارس جي علائقي ۾ اڏامن ۾ وڌيڪ اضافو ڪري سگهجي . ملڪ اندر پي . آءِ . اي جي سروس هر وڏي شهر ۾ آهي ، جڏهن ته ٻاهرين ملڪن ۾ دنيا جي 40 وڏن شهرن سان پي . آءِ . اي جو نيٽ ورڪ جڙيل آهي . هن راندين ۽ سياحت جي واڌاري ۾ پڻ اهم ڪردار ادا ڪيو آهي ، جڏهن ته ويجهي ماضيءَ کان پي . آءِ . اي ڪجهه مالي بحرانن جو شڪار پڻ رهي آهي . هن وقت پي . آءِ . اي جو چئرمئن چوڌري احمد مختار ( وزيرِ دفاع پاڪستان ) آهي ، جڏهن ته بورڊ آف ڊئريڪٽرس جا ميمبر هي آهن: ( 1 ) سيد نصير احمد ، ( 2 ) جاويد اختر ، ( 3 ) ملڪ نذيــر احـمــد ، ( 4 ) لفٽيننٽ جنرل ( رٽائرڊ ) ، ( 5 ) سيد اٿر علي ( وفاقي دفاعي سيڪريٽري ) ، ( 6 ) ڪئپٽن محمد اعجاز هارون ( مئنيجنگ ڊئريڪٽر ، پي . آءِ . اي ) ، ( 7 ) پروفيسر ميان اعجاز الحسن ، ( 8 ) پروفيسر مبشر افتخار ، ( 9 ) حسن لورائي ، ( 10 ) شوڪت علي رانا ، ( 11 ) سلمان صديق ( ناڻي وارو وفاقي سيڪريٽري ) ۽ ( 12 ) محمد شعيب ( سيڪريٽري پي . آءِ . اي ) .
لفظ پاڪستان انٽرنيشنل ايئرلائينزھيٺين داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
ادارا ۽ تنظيمون - ڀاڱي جون ٻِيون داخلائون
پاڪستان ڪرڪيٽ بورڊپاڪستان گرلس گائيڊ ايسوسيئيشن
پاڪستان اسٽيل ملز ڪارپوريشن
سينٽرل بئنڪ آف انڊيا شڪارپور برانچ
سنڌي اڪيڊمي دهلي
طالب المولىٰ اڪيڊمي هالا
خدائي خدمتگار تحريڪ
شهيد بينظير ڀٽو ميوزيم اينڊ آرٽ گئلري
بزم ادب حيدرآباد
ٻاويھين سنڌ ادبي ڪانفرنس