چناب ندي
چناب ندي
چناب ندي (Chunab River): هيءَ ندي پنجاب جي پنجن ندين مان هڪ اهم ندي آهي، جيڪي سنڌو نديءَ جون شاخون (Tributaries) آهن، جيڪا هماليه جبلن جي سلسلي مان نڪري ٿي. چناب جو مطلب ’چن‘ = چنڊ، ۽ ’آب‘ = پاڻي آهي. هيءَ ندي ڀارت جي هماچل پرديش رياست جي ضلعي لاهل ۽ اسپتي کان شروع ٿئي ٿي. جتي هن کي ’چندر ڀاگا‘ چيو وڃي ٿو. هيءَ ندي ڄمون ۽ ڪشمير مان گذرندي جڏهن پاڪستان ۾ پهچي ٿي ته هن جي ويڪر وڌي وڃي ٿي. هن نديءَ جو پاڻي پاڪستان ۾ ’سنڌو طاس معاهدي‘ (Inuds Water Treaty) جي شرطن تحت پهچي ٿو. تريمون (ضلعو جهنگ، پنجاب) وٽ هن سان جهلم نديءَ به ملي ٿي. اڳتي هلي راوِي ۽ ستلج نديون به هن سان ملن ٿيون. چناب جي ڊيگهه تقريباً 950 ميل آهي. مراله ۽ انڪيءَ واري هنڌ آبپاشيءَ لاءِ هن تي ٻه بند ٺاهيا ويا آهن. جتان ٻه واهه ڪڍيا ويا آهن. هڪ لوئر چناب واهه ۽ ٻيو اَپر چناب واهه. انهن ٻنهي واهن جي پاڻيِءَ مان لکين ايڪڙ زمين آباد ٿئي ٿي. پنجاب جو مشهور رومانوِي داستان ’سهڻي مهيوال‘ به هن نديءَ سان لاڳاپيل چيو وڃي ٿو. سنڌ ۽ پنجاب جي قصن ۾ درياهن ۽ ٽاڻن جو فرق آهي.
لفظ چناب نديھيٺين داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
ارضيات - ڀاڱي جون ٻِيون داخلائون
پڃاري واههٻاڙي ڍنڍ
آڍاڻي ڍنڍ
دروت ڊيم
رائيس ڪئنال
آرڙ جي ڍنڍ
سيتا نئن
ٻليار
ڀنڊن وارو ڍورو
ڀوتڙا ڍنڍ