چيهو1

چيهو: گاهه جو هڪ قسم، جيڪو مينهن جي اوائلي وسڪاري تي اُڀري ٿو. ان جي رس ۾ ڳاڙهو رنگ ٿئي. تنهن ڪري مال کائي ته ان جا چپ ڳاڙها ٿين ۽ پير اگھاڙا ڪري هلڻ سان ڳاڙها پير ٿين. هي گاهه هيٺاهين ريج واري زمين ۾ بيٺل پاڻيءَ جي پاسڙن کان ٿئي. ٿر ۾ هي گاهه هڏهرين، ٿلين، تراين، ٽوڀن وغيره ۾ ٿئي، جتي مينهن جو پاڻي بيهندو هجي. هن گاهه جا پن چپڙا، فوٽ کن اوچا. ڏانڊي جي چوٽيءَ کي ڦاڪرار سنگ ٿيندو اٿس. رڍون، ٻڪريون ۽ گڏهه وغيره هن گاهه کي جام کائيندو آهي. ’چيهي‘ جو استعمال ڪلاسيڪي شاعريءَ ۾ به ڪم آندو ويو آهي. جهڙوڪ:
کڙيون کھ ڀڪليون، چيهي پير رتاس. (عنات رضوي)
’چيهو‘ چُکيءَ ڪنڌئين، ٿيا گُڙنگ مٿي گُل. ((شاهه)
هي گاهه ڏهرن ۽ ٻنين جي وچ واري حصي ۾ ٿيندو آهي. هن جي پاڙ ۾ ننڍيون ڳنڍيون ٿينديون آهن. تنهنڪري وسڪاري کانپوءِ به هن جي پاڙ زنده هوندي آهي. جڏهن به برسات پوندي ته ٻين سڀني گاهن کان اڳ ۾ پن ڪڍي اڀرندو آهي، خاص ڪري ننڍو مال ٻڪري ۽ رڍ تمام شوق سان کائيندا آهن. سڪي وڃڻ کانپوءِ هن جي پاڙ جيڪا ڪاري رنگ تي ٿيندي آهي. جنهن کي موٺ چئجي ٿو، اها ڏاڍي خوشبودار هوندي آهي.


هن صفحي کي شيئر ڪريو