ڍڪڻ (ذات): سنڌ ۾ ڪرت ۽ ڌنڌي ڌاڙي ڪرڻ سان ذاتيون سڏايون وينديون آهن. جهڙيءَ طرح حجامڪو ڪم ڪرڻ ڪري حجم ذات، ڊکاڻڪو ڪم ڪري ڊکڻ، ڪپڙن اڻڻ ڪري ڪوري وغيره سڏيو ويندو آهي. ان ڪري ان وقت يعني اڳيئن زماني ۾ ڪو ڊکڻ هو ته ڪو ڪوري هو ۽ مڇي مارڻ ۽ کپائڻ واري کي ميربحر سڏبو هو. ڍڪڻ ذات سڏائڻ وارا به ڪي ڪوري هئا ته ڪي ميربحر ڇو ته درياهه جي ڀرسان رهندڙ هئا. پر ڍڪڻ تڏهن سڏائڻ لڳا، جڏهن کين سيدن وٽان دُعا ملي ته جهڙيءَ طرح سندن عورت کي پناهه ڏني وئي يا سندس ڍَڪـُ رکيو ويو، اهڙيءَ طرح الله پاڪ جو هنن تي به ڍَڪـُ يا پناهه هوندي. ان ڪري ڍَڪَ مان اڳتي هلي ڍڪڻ سڏائڻ لڳا يا الله جي پناهه ۾ رهندڙ. ارغونن جي سنڌ تي ڪاهه ڪري ڳوٺن مان عورتون کڻي ويندا هئا، سو وڏڙن زمين ۾ چُر يا غاز ٺاهي عورتون اندر لڪائي ڇڏيون. اچڻ وڃڻ لاءِ ڳجهو سوراخ ڪيو. هڪ ڏينهن طوفان آيو، سيدن جي هڪ عورت ڀـُلجي ڳوٺ وٽان گذري ته وڏڙن پنهنجي عورت سمجهي اندر غار ۾ پنهنجين عورتن سان کيس لڪائي ڇڏيو. جڏهن جنگ ٽري وئي ۽ زائفن کي ٻاهر ڪڍيو ويو ته ڌاري عورت به نڪري آئي. پڇڻ تي ٻڌايائين ته هوءَ سيداڻي آهي ۽ ٻٽڙن جي، سو وڏڙن سندس وڏي عزت ڪئي ۽ صحيح سلامت کيس مالڪن وٽ پهچايو ته ان وقت جي سيدن کين دعا ڪئي ته جهڙي طرح انهن سندن عورت کي پناهه ڏني ۽ ڍَڪ ڏنو، الله سائين به انهن جي مٿان هميشه ڍَڪ ڏيندو ۽ پنهنجي پناهه ۾ رکندو. سو ان وقت کانپوءِ ڍَڪ مان ڍڪڻ سڏائڻ لڳا. جيڪي به هن وقت ڍڪڻ ذات جا پونير آهن، پاڻ ۾ مائٽ آهن. اصلي ڳوٺ باڊهه کان 8-7 ڪلوميٽر پري جکرن ۽ ٽاٽڙي ڳوٺن جي وچ ۾ آهي، هاڻي ان ڳوٺ جو نالو راضي ڍڪڻ آهي.