ڏيپلائي محمد علي

ڏيپلائي، محمد علي: نامور اديب ۽ صحافي ۽ دانشور محمد عثمان ڏيپلائيءَ جو وڏو فرزند محمد علي ڏيپلائي، 21 آڪٽوبر 1940ع تي آبائي ڳوٺ ڏيپلي، ضلعي ٿرپارڪر ۾ پيدا ٿيو. پنجن ورهين جي ڄمار ۾ هڪ ديني مدرسي ۾ ابتدائي قرآني تعليم حاصل ڪيائين. اڳتي هلي مختلف پرائمري ۽ سيڪنڊري اسڪولن ۾ تعليم حاصل ڪيائين. ڪلاس ۾ هميشه پهريون نمبر رهيو ۽ اسڪالرشپون به حاصل ڪيائين. 1958ع ۾ گورنمينٽ هاءِ اسڪول حيدرآباد جي شاگرد طور سنڌ يونيورسٽيءَ مان مئٽرڪ فرسٽ ڪلاس ۾ پاس ڪيائين. آڪٽوبر 1958ع واري مارشل لا دور ۾ محمد عثمان ڏيپلائيءَ جي گرفتاريءَ کانپوءِ سندس سموريون خانداني ۽ ڪاروباري ذميواريون کيس سنڀالڻيون پيون، جنهنڪري سائنس جي تعليم ڇڏي، آرٽس ۾ تعليم جاري رکيائين. 1964ع ۾ سنڌ يونيورسٽيءَ مان بي. اي آنرز (اقتصاديات) فرسٽ ڪلاس فرسٽ ۾ پاس ڪيائين. شروعات ۾ ڪجهه عرصو يونائيٽيڊ بئنڪ (آفيسر گريڊ II) ۽ ايسٽرن فيڊرل انشورنس ڪمپنيءَ ۾ (ايگزيڪيوٽوِ آفيسر) طور ملازمت ڪيائين. 1966ع ۾ مرڪزي اعليٰ ملازمتن وارو امتحان (سي. سي. ايس) پاس ڪري مختلف اهم سرڪاري عهدن تي فائز رهيو، جن ۾ ڊپٽي سيڪريٽري وزارت تجارت، ڪنٽرولر آف امپورٽس اينڊ ايڪسپورٽس، ڊائريڪٽر ايڪسپورٽ پروموشن بيورو، جنرل مئنيجر ڪاٽن ايڪسپورٽ ڪارپوريشن، ڊائريڪٽر فنانس سيڪيورٽي پرنٽنگ ڪارپوريشن آف پاڪستان، ڊائريڪٽر پاڪستان انشورنس ڪارپوريشن ۽ چيئرمئن بلوچستان ڊيولپمينٽ اٿارٽي رهيو. پرڏيهي تقررين دوران ايران ۽ ڊينمارڪ (ناروي، سويڊن ۽ فن لئنڊ سميت) ۾ پاڪستان جي سفارتخانن ۾ ڪمرشل ڪائونسلر شامل آهن. آڪٽوبر 2000ع ۾ ڊائريڪٽر جنرل پورٽ قاسم اٿارٽيءَ جي عهدي تان رٽائر ٿيو. ادبي، سماجي ۽ سياسي ادارن سان هميشه سندس گهرو سنٻڌ رهيو، جن ۾ سنڌي ادبي سنگت، پاڪستان رائيٽرز گلڊ ۽ انجمن مديران جرائد سنڌ جو ميمبر رهيو. وزيراعظم پاڪستان طرفان آگسٽ 2012ع ۾ ڪوٺايل تعليمي ڪانفرنس ۾ سنڌ جي نمائندي طور شرڪت ڪيائين. ننڍيءَ عمر کان وٺي پنهنجي والد جي همت افزائيءَ سان صحافت ۽ ادب ۾ گهري دلچسپي ورتائين. 1959ع ۾ هفتيوار ’انسان‘ جي معاون ايڊيٽر طور ڪم ڪيائين. 1960ع ۾ ٻارن لاءِ هڪ ڪتاب ’چمڪن ٽمڪن تارڙا‘ ترتيب ڏئي شايع ڪرايائين. ساڳئي دؤر ۾ ڪرشن چندر جي اردو ناول ’اُلٽا درخت‘ ۽ ڪارلو ڪولوڊيءَ جي انگريزي ناول ’پنوڪيو‘ جا ترجما ڪيائين. سندس علمي ۽ ادبي ڪالم ’جيڪي مون پڙهيو‘ عنوان سان روزنامه ’عبرت‘ ۾ ڪافي عرصو شايع ٿيندا رهيا. انگريزي اخبار ’ڊان‘ ۾ مختلف اقتصادي، ثقافتي ۽ سماجي معاملن تي سندس خط پڻ ڇپبا رهيا آهن. سندس رجحان تحقيق ڏانهن مائل رهيو آهي. سندس تحقيقي مضمونن ۾ ’صدر ايوب جي ٺاهيل تعليمي ڪميشن جي تجويزن تي سنڌي قوم جو رد عمل‘، ون يونٽ خلاف محمد عثمان ڏيپلائيءَ جو سرجيل ادب ۽ ٻيا شامل آهن. سندس اڪثر تحقيقي مضمونن ۾ محمد عثمان ڏيپلائيءَ جي علمي ادبي پورهئي ۽ ان دؤر جو سماجي ۽ علمي پسمنظر شامل آهي. کيس سنڌي، اردو، انگريزيءَ کان سواءِ عربي، فارسي ۽ ڊينش ٻولين جي چڱي ڄاڻ آهي. سندس شادي 1961ع ۾ ٿي. سندس رفيقه حيات جي وفات 2006ع ۾ ٿي. کيس ٽن نياڻين جو اولاد آهي.

داخلا ۾ استعمال ٿيل تاريخون

1940.10.09  عيسوي

نامور اديب ۽ صحافي ۽ دانشور محمد عثمان ڏيپلائيءَ جو وڏو فرزند محمد علي ڏيپلائي، 21 آڪٽوبر 1940ع تي آبائي ڳوٺ ڏيپلي، ضلعي ٿرپارڪر ۾ پيدا ٿيو.

اديب - ڀاڱي جون ٻِيون داخلائون