تصويرون ۽ عنوان

سنڌيانا ۾ موجود تصويرون ۽ انهن جا عنوان پڻ ڏسي سگھو ٿا

تاريخ وار ترتيب

سنڌيانا ۾ موجود مضمونن کي حوالي طور تاريخ وار رکيو ويو آهي

موضوع وار ترتيب

سنڌيانا ۾ موجود مضمونن کي موضوع وار ترتيب ۾ رکيو ويو آهي

الف بي وار ترتيب

سنڌيانا ۾ موجود مضمونن کي الف ب وار ترتيب ۾ رکيو ويو آهي

2025-06-16 عيسوي تاريخ ۾

* شادي (سماج)

* دولت علويه (ڪتاب)

* شاهه عبداللطيف ڀٽائي (شاعر)

* ڀتر ٻوٽي (جڙي ٻوٽيون)

* سينهڙا (قبيلا ۽ ذاتيون)

* سنڌ ۾ ڪلهوڙا دور حڪومت (تاريخ)

* ڍول فقير (راڳي)

* سنڌي ناول (ادب)

* امداد حسيني (شاعر)

انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا

سنڌي زبان جي تاريخ ۾، سنڌ بابت پهريون جامع ۽ باتصوير دستاويز ’انسائيڪلو پيڊيا سنڌيانا‘ جي صورت ۾ آگسٽ 2009ع ۾ ڇپجي پڌرو ٿيو. جنهن جا هن وقت تائين 12جلد ڇپجي پڌرا ٿي چڪا آهن، جڏهن ته جلد تيرهون پڻ تياريءَ جي آخري مرحلن ۾ آهي. هن اهم رٿا جو ابتدائي خاڪو ته 1998ع ۾ جڙيو پر ان کان اڳ سنڌي ٻوليءَ جي با اختيار اداري جي قيام بعد 1991ع کان ئي اهڙي رٿا تي سوچ ويچار جو سلسلو شروع ٿيو هو. بعد ۾ ڊاڪٽر تنوير عباسيءَ هن رٿا جوابتدائي خاڪو تيار ڪيو ۽ 1998ع ۾ سنڌي ٻولي اٿارٽيءَ جي تڏهوڪي چيئرمين ڊاڪٽر غلام علي الانا باقائدي ريسرچ سيل ٺاهي نامور استاد ۽ عالم شيخ محمد اسماعيل کي انچارج مقرر ڪري نوجوان ريسرچرن جي ٽيم ترتيب ڏني. انهيءَ سلسلي ۾ سنڌ جي هر ضلعي ۾ اديبن ۽ سهڪاري ساٿين کي به مواد ۽ تصويرن وغيره جي سهڪار لاءِ خط لکيا ويا. ايڊيٽوريل بورڊ ۾ جناب محمد ابراهيم جويو، ڊاڪٽر فهميده حسين ، ڊاڪٽر الله رکيو ٻُٽ، امداد حسيني، ڊاڪٽر شمس الدين تنيو ۽ تاج جويو شامل هئا. پهرئين جلد جو ڪم لڳ ڀڳ پورو ٿيو پر اهو ڇپائي جي مرحلي کان رهجي ويو، ڇاڪاڻ ته 2001ع ۾ ڊاڪٽر غلام علي الانا جي وڃڻ بعد هن اسڪيم تي ڪم بند ٿي..... وڌيڪ پڙهو

** ٿرواهه **

ٿرواهه: هي واهه 1867ع ۾ مڪمل ٿيو، جيڪو 216 ميل ۾ ٻانڌ يا ڇاٻ کان بلڪل هيٺ نارا کان نڪري ٿو، ۽ ائين دائمي پاڻيءَ جو وهڪرو کڻندو رهي ٿو، پر ان کي سالياني طور پهرين ڊسمبر تي پاڻيءَ سِمڻ کان بچڻ لاءِ بند ڪيو وڃي ٿو. هن واهه جي منهن وٽ پيٽ جي ويڪر 34 فوٽ آهي ۽ 1904ع ۾ خريف مند دؤران پاڻيءَ جو نيڪال هڪ هزار 175 ڪيوبڪ فوٽ في سيڪنڊ هو، تنهنڪري آبيانو پنجاهه ايڪڙ في فوٽ جو مقدار بيهي ٿو. امر ڪوٽ تعلقي ۾ زمين سيراب ڪندڙ واهه جي ڊيگهه چوويهه ميل آهي ۽ سندس پنج شاخون آهن، جن تي لوهي ڇاٻون لڳل آهن، ۽ سندن ڪل ڊيگهه اٺيتاليهه ميلَ آهي. انهن ۾ ٻه ميل تي ساڄي شاخ، ٽي ميل تي ڇور واهه، ست ميل تي امر ڪوٽ شاخ، تيرهين ميل تي کيجراڙي شاخ ۽ کيجراڙي شاخ جي ڇهين ميل تي نور واهه شامل آهن. پوکجندڙ سراسري ايراضي ڇاونجاهه هزار 532 ايڪڙ آهي، جنهن ۾ خريف ۾ چرخيءَ تي پوکجندڙ پنج هزار ايڪيتاليهه ايڪڙ، خريف ۾ موڪيءَ تي ٽيتاليهه هزار ستونجاهه ايڪڙ، ربيع چرخيءَ تي پوکجندڙ ڇاهٺ هزار ۽ ربيع وهڪري تي پوکجندڙ ست هزار 468 ايڪڙ آهن. 05-1904ع ۾ مرمت تي سرڪاري آيل خرچ ست لک ڇاهٺ هزار پندرهن رپيا هو، منجھانئس ملندڙ سراسري ڍل هڪ لک....وڌيڪ پڙهو