حاجي امير بخش خان جوڻيجو
حاجي امير بخش خان جوڻيجو: سنڌ جو ناميارو بزرگ سياستدان حاجي امير بخش جوڻيجو، ڳوٺ علي بخش جوڻيجي، تعلقي خيرپور ناٿن شاهه، ضلعي دادوءَ ۾ امام بخش جوڻيجي جي گھر ۾، 24 ڊسمبر 1916ع ۾ ڄائو. هن 1927ع ۾ ڳوٺ جي اسڪول مان ابتدائي تعليم ورتي ۽ 1939ع ۾ گورنمينٽ هاءِ اسڪول ٻورڙيءَ مان سنڌي فائنل جو امتحان پاس ڪيو ۽ 1941ع ۾ پوليس جي صوبيدار طور ملازمت اختيار ڪئي، جتان 1946ع ۾ استعيفا ڏئي، مسلم ليگ جي طرفان هلندڙ آزاديءَ واري تحريڪ ۾ حصو ورتائين.
هن سياست ۾ باقاعدي 1970ع ۾ حصو ورتو ۽ پيپلز پارٽيءَ جي ٽڪيٽ تي ٽي ڀيرا: 1970ع، 1988ع ۽ 1990ع ۾ صوبائي اسيمبليءَ جو ميبر چونڊيو ويو. 1983ع واري ايم. آر. ڊي تحريڪ ۾ ڀرپور حصو وٺڻ سبب ڇهه مهينا جيل به ڪاٽيائين. 1970ع وارين عام چونڊن ۾ اڳوڻي اولهه ۽ اوڀر پاڪستان ۾ هن سڀني کان وڌيڪ ووٽ کنيا هئا، جنهن جو ذڪر بي. بي. سيءَ خاص طور ڪيو هو. هن کي ذوالفقار علي ڀٽي ۽ بينظير ڀٽو جو قريبي ساٿي سمجھيو ويندو هو، پر پوءِ ڪن سببن جي ڪري 1993ع ۾ هن پاڪستان پيپلز پارٽيءَ ڇڏي ۽ مسلم ليگ ۾ شامل ٿيو ۽ 1997ع ۾ ميمبر سنڌ اسيمبلي چونڊيو ويو. بينظير ڀٽو جي شهادت کانپوءِ هن چونڊن جي سياست کي خيرباد چيو ۽ واپس پيپلز پارٽيءَ ۾ شامل ٿيو.
حاجي امير بخش پنهنجي تر ۾ مهمان نواز ۽ سخي زميندار طور مشهور هو ۽ پنهنجي اوطاق تي غريبن لاءِ ڏينهن ۾ ٽي ويلا لنگر هلرائيندو هو، جنهن جو خرچ هلائڻ لاءِ هن پنهنجي 500 ايڪڙ زمين وقف ڪري ڇڏي هئي. حاجي امير بخش جوڻيجي 7 آڪٽوبر 2011ع تي حيدرآباد ۾ وفات ڪئي، سندس آخري آرامگاهه سندس اباڻي ڳوٺ خانپور جوڻيجي ۾ آهي. کيس ٽن پٽن ۽ ستن نياڻين جو اولاد آهي، جيڪي پڻ سماجي ڀلائيءَ جي ڪمن ۾ اڳڀرا آهن.
1916.12.24 عيسوي
سنڌ جو ناميارو بزرگ سياستدان حاجي امير بخش جوڻيجو، ڳوٺ علي بخش جوڻيجي، تعلقي خيرپور ناٿن شاهه، ضلعي دادوءَ ۾ امام بخش جوڻيجي جي گھر ۾، 24 ڊسمبر 1916ع ۾ ڄائو.
2011.10.07 عيسوي
حاجي امير بخش جوڻيجي 7 آڪٽوبر 2011ع تي حيدرآباد ۾ وفات ڪئي، سندس آخري آرامگاهه سندس اباڻي ڳوٺ خانپور جوڻيجي ۾ آهي.